متن عربی و ترجمه فارسی آیه
متن عربی آیه 74 سوره فرقان برای ازدواج:
وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا
ترجمه فارسی (مهدی محلاتی):
و کسانی که میگویند: «پروردگارا! از همسران و فرزندانمان مایه روشنی چشمانمان قرار ده و ما را پیشوای پرهیزکاران کن.»
تفسیر و مفهوم کلی آیه 74 سوره فرقان برای ازدواج
این آیه بخشی از سلسله صفات “عباد الرحمان” (بندگان ویژه خداوند رحمان) است که از آیه ۶۳ سوره فرقان آغاز میشود. خداوند در این آیات، ویژگی های اخلاقی و رفتاری این بندگان برگزیده را برمیشمارد. آیه ۷۴ به یکی از والاترین خواسته های این بندگان در حیطه زندگی خانوادگی اشاره میکند.
این دعا سه درخوات اساسی و پیوسته را در بر میگیرد:
۱. نعمت همسر و فرزند صالح: آنها از نعمت داشتن همسر و فرزند برخوردارند، اما تنها به داشتن آنها اکتفا نمیکنند.
۲. کیفیت این نعمت: آنها از خدا میخواهند که همسر و فرزندانشان “قُرَّةَ أَعْيُنٍ” باشند.
۳. هدف نهایی: این آرامش خانوادگی، وسیله ای است برای آنکه خودشان به الگو و پیشوایی برای پرهیزکاران تبدیل شوند.
تحلیل عبارات کلیدی آیه 74 سوره فرقان برای ازدواج
۱. “رَبَّنَا هَبْ لَنَا…” (پروردگارا! به ما عطا کن…)
شروع دعا با “ربنا” نشان دهنده رابطه نزدیک و پراحترام این بندگان با پروردگارشان است.
فعل “هَبْ” به معنای “بخشیدن” و “عطا کردن” است. این بندگان به خوبی میدانند که نعمت همسر و فرزند شایسته، یک موهبت الهی است و خودشان به تنهایی قادر به ایجاد آن نیستند.
۲. “مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا” (از همسران و فرزندانمان)
این عبارت نشان میدهد که کانون خانواده برای یک بنده خدا، جایگاه والایی دارد. سعادت او از سعادت خانواده اش جدا نیست.
توجه به “همسران” قبل از “فرزندان” حاوی نکته ظریفی است؛ زیرا اساس تشکیل یک خانواده سالم و تربیت فرزندان صالح، وجود یک زوجین شایسته و هماهنگ است.
۳. “قُرَّةَ أَعْيُنٍ” (مایه روشنی چشمانمان)
این عبارت، قلب و روح این آیه است. “قُرَّة” از ریشه “قَرَّ” به معنای “خنک شدن” و “آرامش یافتن” است. “قُرَّةَ أَعْيُن” به معنای چیزی است که باعث سردی و آرامش چشم میشود.
در فرهنگ عربی، وقتی غم و اندوه بر انسان چیره میشود، گویی چشمانش گرم و بیقرار است. چیز خوشایندی میبیند، چشمانش “خنک” و آرام میشود.
بنابراین، “قُرَّةَ أَعْيُن” کنایه از بالاترین درجه لذت، آرامش روانی، افتخار و سربلندی است. وقتی انسان همسر و فرزندانی دارد که:
متعهد و دیندار هستند.
با اخلاق و خوشرفتار هستند.
مایه افتخار و سربلندی او میشوند.
سبب نگرانی، غم و سرشکستگی او نیستند.
در این صورت، دیدن آن ها باعث عمیق ترین احساس آرامش و خوشحالی در وجودش میشود.
۴. “وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا” (و ما را پیشوای پرهیزکاران کن)
این بخش، هدف نهایی و بلند این بندگان را نشان میدهد. آنها تنها به آرامش شخصی و خانوادگی فکر نمیکنند، بلکه رسالت اجتماعی و دینی دارند.
آنها میخواهند با توفیق یافتن در تشکیل خانواده نمونه و تربیت نسل صالح، خود به الگو، پیشوا و اسوه برای همه افراد باایمان و پرهیزکار جامعه تبدیل شوند.
درخواست “امام بودن برای متقین”، نشاندهنده عالیترین درجه مسئولیت پذیری و هدفمندی در زندگی است. آنها میخواهند دیگران با اقتدا به آنها، راه سعادت را بهتر بپیمایند.
نکات کلیدی و پیام های آیه 74 سوره فرقان برای ازدواج
۱. الگوی تربیتی خانواده محور: این آیه یک الگوی جامع برای مدیریت خانواده ارائه میدهد که در آن، آرامش روانی، تربیت دینی و مسئولیت پذیری اجتماعی در کنار هم قرار میگیرند.
۲. دعا به عنوان یک استراتژی: بندگان واقعی خدا، “دعا” را به عنوان یک ابزار کلیدی و استراتژی اصلی برای تأمین سعادت خانواده خود میدانند و پیوسته این دعا را بر زبان جاری میکنند.
۳. تربیت، مهمتر از تولید مثل: داشتن فرزند زیاد هدف نیست؛ داشتن فرزندانی که “مایه چشمروشنی” باشند، هدف است. این آیه بر کیفیت تربیت به جای کمیت فرزندان تأکید میکند.
۴. پیوند سعادت فردی و اجتماعی: آیه به زیبایی نشان میدهد که چگونه سعادت خانوادگی (“قرة عین”) میتواند مقدمه ای برای ایفای نقش بزرگتر در جامعه (“امام للمتقین”) باشد. یک خانواده سالم، سنگ بنای یک جامعه سالم است.
۵. معیاری برای موفقیت خانوادگی: این آیه یک شاخص عالی برای سنجش موفقیت در زندگی خانوادگی است. آیا همسر و فرزندان من، مایه آرامش و افتخار من هستند یا مایه نگرانی و عذاب؟
۶. تأکید بر نقش همسر: ذکر “همسران” در کنار فرزندان، نشاندهنده اهمیت حیاتی انتخاب همسر شایسته و همچنین تلاش برای شایسته بودن خود فرد به عنوان یک همسر است.
۷. جهتگیری مثبت: این بندگان به جای نفرین کردن و شکایت از خانواده، با دعا و تلاش در پی اصلاح و ارتقای کیفی آن هستند.
جمع بندی
آیه ۷۴ سوره فرقان، فراتر از یک دعای ساده، یک بیانیه جامع تربیتی و خانوادگی است. این آیه به ما میآموزد که بندگان راستین خدا، خانواده را یک “موهبت” میدانند که باید با دعا و تلاش، آن را به “مایه آرامش چشم” تبدیل کنند. از نگاه قرآن، موفقیت در این عرصه، آنچنان والا و مهم است که فرد را شایسته مقام “پیشوایی برای پرهیزکاران” میکند. این آیه چراغ راهی برای همه کسانی است که خواهان تشکیل خانواده ای هستند که هم مایه آرامش در دنیا باشد و هم سبب رستگاری در آخرت.
