۱. سوره الفاتحة (آیه ۱-۷)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ (۱) الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ (۲) الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ (۳) مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ (۴) إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ (۵) اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ (۶) صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ (۷)
تفسیر: این سوره که “ام الکتاب” نام دارد، کاملترین وسیله برای پناه بردن به خداوند است. با خواندن آن، فرد خود و متعلقاتش را تحت حمایت و هدایت خداوند قرار میدهد و از هر شرّی، از جمله حسادت و چشم زخم، به خدا پناه میبرد.
۲. سوره البقرة (آیه ۲۵۵): آیة الکرسی
اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ لَا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلَا نَوْمٌ ۚ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ ۗ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ۚ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ ۖ وَلَا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلَّا بِمَا شَاءَ ۚ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ ۖ وَلَا يَئُودُهُ حِفْظُهُمَا ۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ
تفسیر: این آیه عظیمترین آیه قرآن نامیده شده است. تأکید آن بر حفاظت و قیومیت خداوند بر همه چیز، باعث میشود تا خواندن آن مانند دژی محکم در برابر هر گونه شر، آسیب، جادو و چشم زخم عمل کند. پیامبر اسلام (ص) فرمودند: “کسی که آن را پس از هر نماز بخواند، تنها مرگ است که او را از وارد شدن به بهشت بازمیدارد.”
۳. سوره البقرة (آیه ۲۸۵-۲۸۶): آخرین آیات سوره بقره
آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ وَالْمُؤْمِنُونَ ۚ كُلٌّ آمَنَ بِاللَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ لَا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْ رُسُلِهِ ۚ وَقَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا ۖ غُفْرَانَكَ رَبَّنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ (۲۸۵) لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۚ لَهَا مَا كَسَبَتْ وَعَلَيْهَا مَا اكْتَسَبَتْ ۗ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا ۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلْنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِ ۖ وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا ۚ أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ (۲۸۶)
تفسیر: از پیامبر (ص) نقل شده که خواندن این دو آیه در شب برای محافظت از انسان کافی است. این آیات دارای مضامین عمیق ایمانی، توکل و درخواست عفو و رحمت از خداوند هستند که خود بزرگترین پناهگاه در برابر هر آسیبی محسوب میشود.
۴. سوره آل عمران (آیه ۲۶-۲۷)
قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ ۖ بِيَدِكَ الْخَيْرُ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (۲۶) تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ ۖ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ ۖ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (۲۷)
تفسیر: این آیات بر قدرت مطلق خداوند در دادن و گرفتن نعمت تأکید میکنند. با خواندن آنها، فرد به یاد میآورد که تمام خیرات و نعمتها تنها به دست خداوند است و هیچ چیز، حتی چشم زخم، نمیتواند بدون اراده او تأثیری داشته باشد. این نگرش، نوعی سپر معنوی ایجاد میکند.
۵. سوره الأعراف (آیه ۵۴)
إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِينَ
تفسیر: این آیه با بیان عظمت خلقت و حاکمیت مطلق خداوند («اَلا لَهُ الخَلقُ وَ الاَمرُ»)، به مؤمن یادآوری میکند که تنها خداوند فرمانده و مدبر جهان است. این باور، ترس از عوامل مخلوق مانند چشم زخم را از دل زدوده و بر توکل می افزاید.
۶. سوره المؤمنون (آیه ۱۱۵-۱۱۸)
أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ (۱۱۵) فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ (۱۱۶) وَمَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ ۚ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ (۱۱۷) وَقُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ (۱۱۸)
تفسیر: این آیات با تأکید بر ربوبیت منحصربفرد خداوند و درخواست رحمت و مغفرت از او، وسیلهای برای پناه بردن به ذات مقدس او میشوند. دعای پایانی این آیات («رَبِّ اغفِر وَ ارحَم وَ أَنتَ خَیرُ الرَّاحِمِین») یک ذکر بسیار مؤثر برای جلب رحمت و دفع شر است.
۷. سوره الصافات (آیه ۱-۱۰)
وَالصَّافَّاتِ صَفًّا (۱) فَالزَّاجِرَاتِ زَجْرًا (۲) فَالتَّالِيَاتِ ذِكْرًا (۳) إِنَّ إِلَٰهَكُمْ لَوَاحِدٌ (۴) رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ (۵) إِنَّا زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِزِينَةٍ الْكَوَاكِبِ (۶) وَحِفْظًا مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ مَارِدٍ (۷) لَا يَسَّمَّعُونَ إِلَى الْمَلَإِ الْأَعْلَىٰ وَيُقْذَفُونَ مِنْ كُلِّ جَانِبٍ (۸) دُحُورًا ۖ وَلَهُمْ عَذَابٌ وَاصِبٌ (۹) إِلَّا مَنْ خَطَفَ الْخَطْفَةَ فَأَتْبَعَهُ شِهَابٌ ثَاقِبٌ (۱۰)
تفسیر: این آیات به صراحت از “حفاظت آسمان از شیاطین” سخن میگویند. خواندن آنها استعانت از خداوند برای ایجاد حفاظتی مشابه در اطراف خود و اموالمان است تا از شر وسوسه ها، شیاطین و آسیبهای ناشی از آنها (که چشم زخم میتواند یکی از مظاهر آن باشد) در امان بمانیم.
۸. سوره الجن (آیه ۱-۶)
قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا (۱) يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ ۖ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا (۲) وَأَنَّهُ تَعَالَىٰ جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا (۳) وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا (۴) وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا (۵) وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا (۶)
تفسیر: این سوره به طور خاص درباره جنّیان است. آیه ۶ به اشتباه انسانهایی اشاره میکند که به جای پناه بردن به خدا، به جنها پناه میبردند و این کار بر گناه و ترس آنها می افزود. خواندن این سوره، درس توحید عملی است که تنها باید به خدا پناه برد و این خود، بهترین دفع کننده چشم زخم و هر شر دیگری است.
۹. سوره الاخلاص (آیه ۱-۴)
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ (۱) اللَّهُ الصَّمَدُ (۲) لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ (۳) وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُوًا أَحَدٌ (۴)
تفسیر: این سوره، توحید محض را بیان میکند. معادل یکسوم قرآن است و خواندن آن نوعی اعلام بندگی و قطع امید از غیر خدا است. وقتی انسان خود را در پناه خدای یکتا و بیهمتا قرار دهد، از شر هر مخلوقی در امان میماند.
۱۰. سوره الفلق (آیه ۱-۵) و سوره الناس (آیه ۱-۶)
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ (۱) مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ (۲) وَمِنْ شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ (۳) وَمِنْ شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ (۴) وَمِنْ شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ (۵)
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ (۱) مَلِكِ النَّاسِ (۲) إِلَٰهِ النَّاسِ (۳) مِنْ شَرِّ الْوَسْوَاسِ الْخَنَّاسِ (۴) الَّذِي يُوَسْوِسُ فِي صُدُورِ النَّاسِ (۵) مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ (۶)
تفسیر: این دو سوره (مُعَوِّذَتَین) مهمترین و صریحترین آیات برای دفع شر و چشم زخم هستند.
-
سوره فلق: به طور خاص از شر “حاسد” وقتی حسد ورزد، به خدا پناه میبرد که این اشاره مستقیمی به مفهوم چشم زخم (که غالباً از حسد ناشی میشود) دارد. همچنین از شر جادو (نفاثات فی العقد) و شر همه مخلوقات سخن میگوید.
-
سوره ناس: از شر وسوسه گرانِ پنهان شونده، چه از جن و چه از انسان، به خدا پناه میبرد. چشم زخم میتواند یکی از مظاهر این وسوسه ها و تأثیرات نامرئی باشد.
پیامبر اسلام (ص) همواره خود را با خواندن این دو سوره و سوره اخلاص بر ضد هر شر و حسدی تعویذ میکردند.
جمع بندی نهایی: بهترین راه برای محافظت در برابر چشم زخم و هر آسیب دیگری، تقویت ایمان، توکل و ارتباط با خداوند از طریق قرآن و دعا است. این آیات با قرار دادن انسان در پناه حفاظت الهی، آرامش و امنیت را برای او به ارمغان می آورند. توصیه میشود این آیات را با اعتقاد و توجه بخوانید و از خداوند حفاظت خود و عزیزانتان را بخواهید.
بنظر شما بهترین آیه قرآن برای چشم زخم چیست؟
